Małżonek winny rozkładowi małżeństwa może zostać zobowiązany do świadczenia alimentów na rzecz drugiego małżonka, jedynie w sytuacji, gdy małżonek niewinny rozkładowi małżeństwa żyje w niedostatku albo wykaże, że rozwód spowodował istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej.

W tym miejscu zapewne pojawia się pytanie czym jest niedostatek, a czym pogorszenie sytuacji materialnej? Kiedy one występują? Prawidłowe wyłożenie ustawowego pojęcia “niedostatku”, którym posługuje się art. 60 § 1 k.r.o., wymaga uwzględnienia całokształtu okoliczności charakteryzujących życiowe i majątkowe położenie rozwiedzionego małżonka domagającego się świadczenia alimentacyjnego od byłego współmałżonka. Mieć należy przy tym na uwadze, iż do przyjęcia niedostatku wystarcza, że środki uprawnionego nie są dostateczne do samodzielnego utrzymania się, nie jest zaś konieczne ustalenie, że uprawniony w ogóle nie ma żadnych środków do utrzymania się; chodzi tu o sytuację, w której osoba uprawniona nie może w pełni zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1999 r., sygn. akt I CKN 146/98). Zaś przesłanka „istotnego pogorszenia” sytuacji materialnej to wynikająca bezpośrednio z rozwodu jej negatywna zmiana, polegająca na zmniejszeniu środków, którymi dysponuje małżonek niewinny, lub na zwiększeniu jego usprawiedliwionych potrzeb, przy czym pogorszenie sytuacji nie musi być tak znaczne, aby pociągało za sobą niedostatek małżonka niewinnego, powinno jednak być wyraźnie odczuwalne, znaczące, inaczej byłoby „nieistotne”. (J. Sasiak [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz aktualizowany, red. M. Fras, M. Habdas, LEX/el. 2023, art. 60).

Zatem nie w każdej sytuacji małżonek uznany za winnego rozkładowi małżeństwa zostanie zobowiązany do świadczenia alimentów na rzecz drugiego małżonka – obowiązek ten zależy od indywidualnej sytuacji majątkowej i faktycznej byłych małżonków.